Waarom we actievoeren
Tegen de samenwerking van Alibaba op Liege Airport en de uitbreiding van de luchthaven
Informeer je hier
Wie is Alibaba ?
Het online-winkelplatform Alibaba werd in 1999 opgericht door de Chinese zakenman Jack Ma. Alibaba, dat vaak wordt vergeleken, domineert nu de e-commerce sector samen met Amazon met, respectievelijk, 13 en 14 miljard dollar winst tussen maart 2019 en 2020.
Alibaba group is niet beperkt tot online shopping sites maar biedt ook vele diensten aan in elektronica, cloud, online betaling, geolocalisatie, communicatie, artificiële intelligentie, entertainment of gezondheid…
Het is dus een enorm op e-commerce gericht ecosysteem dat alle gebieden van de levens van de klanten raakt.
Alibaba in Luik ?
De Alibaba groep heeft de luchthaven van Luik gekozen als vestigingsplaats voor haar logistieke dochteronderneming Cainiao, waardoor het haar eerste Europese hub wordt. Net als Hangzhou, Kuala Lumpur, Dubai of Moskou werd Luik gekozen vanwege zijn ideale ligging – in het hart van Europa – maar ook omdat de luchthaven van Luik nog een van de weinige luchthavens is waar nachtvluchten mogelijk zijn.
Uiteindelijk zouden de pakhuizen van Cainiao een oppervlakte van 380.000 m2 in beslag nemen. Voor de Luikenaars komt dit neer op elf keer de oppervlakte van de Mont Légia-kliniek of de oppervlakte van de wijk Outremeuse.
De overeenkomst met de Chinese gigant werd op 5 december 2018 in Luik officieel ondertekend door de CEO van de luchthaven van Luik, Luc Partoune, het Waals Gewest en de Belgische federale regering.
Hoe werkt de oprichting van Alibaba in Luik
Is het slecht nieuws?
De vestiging van Alibaba in Luik zal het volume van goederen die vanuit China naar bestemmingen over de hele wereld worden vervoerd, aanzienlijk doen toenemen. Om deze goederen te verwerken zijn meer vliegtuigen en vrachtwagens nodig, alsook meer opslagruimte. Deze intensieve ontwikkeling van activiteiten op het luchthaventerrein zal een niet te onderschatten impact hebben op de burgers, het milieu en de biodiversiteit, zowel op lokale als op wereldschaal.
Dit project is echter opgelegd zonder voorafgaande informatie aan de burgers en tot op heden is er geen algemene effectstudie uitgevoerd om de omvang van deze gevolgen in kaart te brengen. Er zijn ook vragen over de kosten die door de gemeenschap zouden worden gedragen (nieuwe wegen, gezondheidszorg, enz.) ten voordele van een particulier bedrijf dat plaatselijk weinig meerwaarde zou creëren.
Klimaat
Door de activiteiten van de luchthaven veroorzaakt het wegverkeer en het kerosineverbruik van de vliegtuigen talrijke vervuilende stoffen. Van CO2 en stikstofoxiden is bekend dat zij de samenstelling van de atmosfeer veranderen en bijdragen tot de opwarming van de aarde. Tegen 2050 zou de CO2-uitstoot van de luchthaven van Luik hoger kunnen liggen dan die van de rest van Wallonië (voetnoot). Dit zou alle ambitieuze inspanningen van Wallonië in de strijd tegen de klimaatverandering tenietdoen.
Gezondheid
Luchtvervuiling
Door het wegverkeer als reactie op de luchthavenactiviteiten en het kerosineverbruik van de vliegtuigen worden talrijke vervuilende stoffen uitgestoten die de luchtkwaliteit beïnvloeden.
Zo worden stikstofoxiden en (ultra)fijne deeltjes verantwoordelijk geacht voor duizenden vroegtijdige sterfgevallen in België (1600 sterfgevallen in België toegeschreven aan stikstofdioxide in 2016).
Geluidsoverlast
De ontwikkeling van het vrachtvervoer gaat gepaard met vluchten van grote vrachtvliegtuigen, die meer lawaai maken en dag en nacht moeten vliegen. Het lawaai dat door deze nachtvluchten wordt veroorzaakt, heeft ernstige gevolgen voor de gezondheid van de burgers buiten de omgeving van de luchthaven. De verslechtering van de slaapkwaliteit en stress verhogen het risico op hart- en vaatziekten en depressie.
Wegverekeer
“De komst van Alibaba zal 1500 extra vrachtwagens per dag op de weg brengen“, zei Luc Partoune (ex-CEO van de luchthaven van Luik) in januari 2019. Terwijl het stedelijk mobiliteitsplan van Luik al een oververzadiging van het wegennet voorziet tegen 2030, zonder rekening te houden met de komst van Alibaba, versterkt de aangekondigde toename van het vrachtwagenverkeer het risico op filevorming alleen maar en versnelt het die nog.
Deze vooruitzichten doen ook vrezen dat nieuwe (auto)wegenprojecten zullen worden ontwikkeld, waaronder het veel bekritiseerde CHB-verbindingsproject.
Milieu
& Biodiversiteit
Bodem Artificiëring
Kunstmatige bodems en ruimten: wat is dat?
De magazijnen van Alibaba in Luik zullen een oppervlakte van 380.000 m² beslaan. Voor de Luikenaars komt dit overeen met de oppervlakte van Outremeuse of elf keer de oppervlakte van de Mont Légia ziekenhuis. Terwijl Wallonië de “Stop Beton” heeft vastgesteld voor 2050 – d.w.z. het einde van de processen voor de kunstmatige bodembedekking – zal de uitbreiding van de luchthaven van Luik grote hoeveelheden grond kunstmatig aantasten.
De bodemverharding verstoort de infiltratie en drainage van water en vormt een bedreiging voor de plaatselijke biodiversiteit. Bovendien vormt de vernietiging van akkerland, in een regio die bekend staat om zijn vruchtbare gronden, een bedreiging voor onze huidige en toekomstige voedselsoevereiniteit.
Overconsumptie en verspilling
Tussen 2017 en 2019 is het aantal e-commercepakketten dat via de luchthaven van Luik passeerde, gestegen van 384 duizend naar 362 miljoen.
Overconsumptie, dwangmatige aankopen (met retourneringen), oververpakking, producten van lage kwaliteit tegen lage prijzen… de elektronische handel is verre van de verstandige en duurzame consumptiemethode die zou moeten worden gepromoot. Het gaat zelfs nog verder aangezien tonnen “nieuwe” producten vaak worden vernietigd om opslagkosten te vermijden.
Lokale economie
Alibaba en e-commerce zijn een bedreiging voor onze kleine lokale ondernemingen.
De e-commerce giganten zijn verantwoordelijk voor oneerlijke concurrentie en verkopen producten tegen zeer (zeer) lage prijzen waar lokale producenten en handelaren niet mee kunnen concurreren. Deze producten die op onlineplatforms worden verkocht, zijn meestal goederen van lage kwaliteit die in massale hoeveelheden in China worden vervaardigd.
Bovendien worden e-commerce multinationals zoals Alibaba of Amazon ervan beschuldigd massale btw-fraude aan te moedigen. Zo wordt geschat dat de btw-fraude in de e-handel in 2019 wereldwijd 4 à 5 miljard euro zal bedragen (waarvan 1 miljard alleen al bij Amazon).
De giganten van de elektronische handel misbruiken hun machtspositie om zichzelf op te dringen en alle concurrentie te verpletteren.
Tussen 2007 en 2018 hebben de e-commerce giganten 81.000 banen vernietigd in Frankrijk. Geschat wordt dat elke door deze bedrijven gecreëerde arbeidsplaats er twee in het midden- en kleinbedrijf (MKB) vernietigt.
Werkgelegenheid
Sinds de aankondiging van de komst van Alibaba naar Luik, hebben voorstanders van het project de nadruk gelegd op het scheppen van jobs. Er zijn echter ernstige twijfels over het aantal en de kwaliteit van deze banen.
Onzekerheid over het aantal en de duurzaamheid van banen
In de eerste plaats is het niet zeker dat het aangekondigde aantal jobs ook werkelijk zal worden gerealiseerd. Onder de verschillende verklaringen blijven de cijfers vaag en afhankelijk van een eerste fase van het project.
Ten tweede wordt de duurzaamheid van deze banen bedreigd door de toenemende automatisering van de logistieke sector, met name in de elektronische handel.
De sector maakt ook vaak gebruik van onzekere (tijdelijk of van korte duur contracten ) die onzekerheid scheppen over de duur van de tewerkstelling van de werknemers.
Ten slotte zijn de gecreëerde banen afhankelijk van de activiteiten van de multinational Alibaba en kunnen zij gemakkelijk worden verplaatst naar gelang van de belangen en de strategie van de groep.
Onzekerheid over de kwaliteit van de gecreëerde banen
Men weet ook dat de werkomstandigheden in de logistiek moeilijk en vermoeiend zijn voor het lichaam.
De werknemers verrichten meestal lichamelijke arbeid en worden onderworpen aan een toenemende snelheid en flexibiliteit. Met name de werknemers in de e-commerce worden onderworpen aan een hels tempo (inclusief weekends en nachten) om ervoor te zorgen dat goederen waar ook ter wereld in recordtijd worden geleverd.
Ook zijn er vraagtekens te plaatsen bij de managementpraktijken van de Chinese reus en van andere e-commerce multinationals. De “996”-cultuur (9 uur ’s morgens tot 9 uur ’s avonds, 6 dagen per week) of het volgen van werknemers zijn voorbeelden van onmenselijke en vernederende praktijken voor werknemers in de elektronische handel.
Hoewel de Belgische wetgeving nog steeds vrij streng is in vergelijking met de buurlanden, is de huidige trend om steeds meer flexibiliteit van de werknemers te vragen. Alibaba moet in eerste instantie voldoen aan de wettelijke vereisten, maar kan, samen met andere logistieke bedrijven, aandringen op een verdere neerwaartse druk op de arbeidsvoorwaarden en gedwongen flexibiliteit.
Democratie En Mensenrechten
De overeenkomst tussen Alibaba en het Waalse Gewest en de Belgische staat is met de grootste discretie onderhandeld, dus we hebben het recht ons zorgen te maken over wat het precies inhoudt.
Naast de oprichting van het filiaal van Cainiao in Luik, weten we dat deze Belgische overeenkomst deel uitmaakt van een uitgebreid programma gelanceerd door Alibaba dat bestaat uit het ondersteunen en ondersteunen van private en publieke actoren die e-commerce op een internationale schaal willen ontplooien.
Betekent dit dat de digitale en commerciële ontwikkeling van België afhankelijk is van de Chinese multinational?
Wij betreuren ook het gebrek aan transparantie van onze leiders over de kosten die op de schouders van de burgers terechtkomen: bijvoorbeeld voor de aanleg van extra wegen of voor de installatie van infrastructuur tegen geluidsoverlast.
Tot slot baart het ons zorgen dat de komst van Alibaba naar België op deze manier wordt gevierd zonder zelfs maar de vele mensenrechtenschendingen door de Chinese reus ter discussie te stellen. Uitbuiting van arbeiders, werkkampen, bedreiging van de privacy, vervolging van religieuze minderheden… zoveel schendingen van de waarden van onze democratie.
Eind 2020 gebruikte de Alibaba dochteronderneming Cloud haar gezichtsherkenningssoftware om Oeigoeren te helpen controleren, een minderheid die zwaar onderdrukt wordt door de Chinese staat.
Waarom moet u zich ook verzetten tegen de uitbreiding van de luchthaven van Luik ?
Hoewel wij de aandacht willen vestigen op de negatieve gevolgen van de vestiging van Alibaba in Luik, zijn deze van toepassing op elk project voor de uitbreiding en ontwikkeling van de activiteiten van de luchthaven van Luik.
Opmerkelijk is de verklaarde ambitie van de luchthaven om Europa’s belangrijkste vrachtluchthaven te worden. De luchthaven van Luik heeft niet gewacht op de komst van Alibaba om haar activiteiten exponentieel te ontwikkelen – met name die in verband met e-commerce. In 2020 vierde de luchthaven bijvoorbeeld haar record van 1 miljoen ton vracht. In vijf jaar tijd is het kerosineverbruik op de luchthaven bijna verdubbeld. De luchthaven van Luik is al enkele jaren de snelst groeiende luchthaven van Europa.
Meer gedetailleerde informatie en argumenten zijn te vinden op de website van Watching Alibaba
www.watchingalibaba.be/pourquoi [in het Frans] en in hun brochure Fuite en avant logistique.
Heb je informatie toe te voegen of wil je een bijdrage leveren?
Contacteer ons [in het Frans of Engels] op front@stopalibaba.com